Waarvoor staat AED?

AED staat voor Automatische Externe Defibrillator. Eigenlijk zou HEAD beter zijn waarbij de H voor HALF staat. De meeste AED’s zijn namelijk halfautomaten en verzoeken de gebruiker om een knop in te drukken om een schok (indien nodig) toe te dienen.

 
Hoe werkt een AED?

De hulpverlener brengt de elektroden, die met de AED verbonden zijn, met behulp van de gesproken instructies van het toestel aan op de borst van de patiënt.
Het toestel analyseert het hartritme en bepaalt of het nodig is een schok toe te dienen of niet. Het toestel waarschuwt weer met behulp van gesproken instructies wanneer de schok gegeven zal worden of maant de hulpverlener aan verder te gaan met de reanimatie.

Wie mag de AED bedienen?

Iedereen die een naaste in nood moet helpen, mag de AED gebruiken. Een cursus is (helaas) niet verplicht. Wij adviseren echter om bij aanschaf van een AED altijd een aantal mensen te laten opleiden. Dit om fouten m.b.t. het gebruik van de AED (verkeerd plaatsen van elektrodes) te voorkomen. Bovendien valt of staat het gebruik van de AED met het wel of niet kunnen toepassen van reanimatie (borstcompressie en mond over mond beademing). Reanimeren en het gebruik van de AED zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Wat is ventrikelfibrillatie?

Ventrikelfibrillatie is een hartritmestoornis (vaak afgekort tot VF), waarbij de grote kamer van het hart gaat trillen en geen normale effectieve pompslagen meer maakt. Het effect is dat er geen bloed meer door het lichaam wordt gepompt, ook wel circulatiestilstand genoemd. In de volksmond wordt deze toestand hartstilstand genoemd, maar dat is in het geval van VF misleidend, omdat het hart nog wel, maar ongecoördineerd, beweegt. Een slachtoffer met VF is binnen enkele seconden bewusteloos en stopt met ademhalen (of heeft een luidruchtige “happende” ademhaling  gasping). Wanneer deze toestand niet binnen 6 minuten wordt doorbroken door het toedienen van een schok, dan worden alle organen, inclusief de hersenen, onherstelbaar beschadigd. Ook het hart zal geheel beschadigd raken en totaal stil komen te staan.

Hoe ontstaat ventrikelfibrillatie?

Deze levensbedreigende hartritmestoornis ontstaat meestal ten gevolge van het doormaken van een hartinfarct. Daarbij sterft een deel van het hartweefsel af, door verstopping van een of meerdere kransslagaderen, die het hart voorzien van bloed. In het hartweefsel lopen ook geleidingsbanen, die zorgen voor de elektrische aansturing van het hart. Als deze banen worden verstoord doordat het weefsel te maken krijgt met tekort aan zuurstof, dan kan er kortsluiting ontstaan, waardoor het hart ongecoördineerd gaat trillen. Met het toedienen van een schok wordt als het ware een reset uitgevoerd, waardoor het hart weer normaal kan gaan kloppen. Afhankelijk van de toestand van het hart, gaat in 85% van de gevallen het hart na de eerste schok weer normaal kloppen. De uiteindelijke overlevingskans ligt rond de 72%.

Hoe kan ventrikelfibrillatie worden behandeld?

Ventrikelfibrillatie kan enkel hersteld worden door defibrilleren, dit is het toedienen van een schok. Het reanimeren van een slachtoffer dient alleen om de bloedcirculatie en zuurstofvoorziening op gang te houden, in afwachting van de AED of de ambulancedienst. Elke minuut later defibrilleren betekent 10% minder levensverwachting. Omdat ambulances in Nederland een gemiddelde aanrijtijd (tijd van melding tot tijd van aankomst) van 12 minuten hebben mag het duidelijk zijn dat de AED zijn sporen in de maatschappij verdient heeft. Wij denken dan ook dat het binnen nu en 10 jaar een verplichting zal worden om binnen iedere instelling een AED met het daarbij opgeleide personeel te hebben.

Hoe groot zijn de overlevingskansen bij gebruik van een AED?

Bij een circulatiestilstand is de kans dat de onderliggende hartritmestoornis ventrikelfibrilleren betreft 60 tot 70%. Hoe eerder defibrillatie wordt uitgevoerd des te groter is de overlevingskans van slachtoffers met ventrikelfibrilleren. Indien binnen 2 minuten een omstander via de AED de eerste stroomstoot toedient stijgt de overlevingskans tot 80%. De kans op overleven daalt met ca 10% tot 12% per minuut als defibrilleren wordt uitgesteld. Het is hiermee dan ook logisch dat getrainde mensen zorgen voor een hogere overlevingskans doordat sneller en doeltreffender kunnen handelen dan niet getrainde mensen.

Waarom moet men tussen de defibrillatie van de AED doorgaan met hartmassage en beademing?

De AED zal verschillende keren analyseren en indien nodig de opdracht geven te defibrilleren. Na een vast ingesteld aantal defibrillaties zal de AED opdracht geven om de hartmassage en mond over mondbeademing te hervatten. Hierdoor voorziet u het hart en de hersenen van zuurstof en maakt u het hart weer gevoeliger voor defibrillatie. In het huidige protocol moet men steeds 2 minuten reanimeren tussen de defibrillaties. (ook indien er geen schok gegeven is)

Kan een nat slachtoffer ook gedefibrilleerd worden?

In een natte omgeving (zwembad, drenkeling etc.) is het noodzakelijk de borst van het slachtoffer eerst af te drogen alvorens de elektroden op de borst van het slachtoffer te plakken. Daarnaast is het belangrijk dat niemand (inclusief u zelf) het slachtoffer aanraakt tijdens de defibrillatie.
 

Wat is het verschil tussen een volautomatische AED en een halfautomatische AED?

In principe werken deze hetzelfde. De hulpverlener brengt de elektroden aan op het bovenlijf (zoals tijdens de training aangeleerd) en het toestel analyseert het hartritme en bepaalt of het nodig is een schok toe te dienen. Het grote verschil is nu dat een volautomatisch toestel met behulp van gesproken instructies alle omstanders tot voorzichtigheid zal aanmanen en de schok zelf toedient. Bij een halfautomatische AED geeft het toestel aan dat het klaar is om de schok toe te dienen en moet de hulpverlener zelf op een knop drukken om de schok toe te dienen. Hierdoor kan de hulpverlener nog extra controle uitoefenen op de veiligheid van zichzelf en de omstanders. De automatische AED voert een soortgelijke controle uit en zal niet schokken wanneer het toestel beweging detecteert aan het lichaam van de patiënt.

Heeft de AED onderhoud nodig?

Ja en nee, een AED behoort tot de medische apparatuur en zou daarom controle en onderhoud nodig hebben. Echter, een AED is zo ontworpen dat het apparaat zichzelf (dagelijks, wekelijks, en maandelijks afhankelijk van het merk en type) test. Mocht deze test “negatief” zijn dan zal het apparaat dat aangeven middels een zichtbaar danwel akoestisch signaal. Het is raadzaam om dagelijks even te checken of het apparaat een signaal geeft door naar symbolen of lampjes te kijken. (afhankelijk van merk en type). In de gebruikershandleiding welke bij de AED geleverd wordt leest u hier alles over. Het is dus raadzaam om de handleiding ZEKER door te nemen. In onze trainingen zal hier tijdens de cursus aandacht aan worden besteed maar dit kan niet van alle opleidingsinstanties gezegd worden. Wanneer u dit wenst kunnen wij voor u de AED jaarlijks controleren op werkzaamheid en zonodig vervangen/repareren indien nodig. Wij bieden zowel een standaard als een uitgebreid servicecontract aan dat u een volledig onderhouden en gebruiksklaar toestel garandeert.

Waarom wordt er bij een AED een CPR Rescue Kit geleverd?

De Rescue Kit bestaat uit een handig zakje dat door middel van klittenband bevestigd kan worden aan de AED en zo dus altijd meegenomen kan worden naar een reanimatie. Het bevat een doekje om de huid zonodig ter plaatse van de elektrodeplaatsing droog te maken, handschoenen voor de veiligheid van de hulpverlener en de hygiëne,  een schaar om, indien nodig, bovenkleding open te knippen, en een scheermesje om overtollig borsthaar te verwijderen, dit kan nodig zijn voor een optimale bevestiging van de elektroden en een mondmasker om te beademen.

Waarom is het goed om mijn AED te registreren?

Het is ons inziens van zeer groot belang dat er in Nederland gekozen wordt voor één centraal punt waar alle AED van het land kunnen worden geregistreerd. Op dit moment zijn er diverse instanties die allen hun eigen manier van “in kaart brengen van AED’s” vorm geven. Naar onze mening leidt dit tot een verwarring voor de gebruiker. Het UMC St. Radboud heeft sinds 12 oktober 2009 de website www.aed4.eu  in het leven geroepen met als doel alle AED’s van heel Nederland in kaart te brengen. Het is vanaf 12 oktober zelfs mogelijk om middels augmented reality (via telefoons met android of de iPhone 3GS) AED’s te kunnen zien die in de buurt aanwezig zijn. Meer hier over op de website van het Radboud welke overigens geheel belangeloos en onafhankelijk werken.
 

Waarom moet ik overtollig haar wegscheren alvorens de elektrodes te plakken?

Wanneer een slachtoffer (op de plaats waar de elektrodes geplaatst moeten worden) teveel haargroei heeft zou er een luchtlaag ontstaan tussen huid en elektrode. Deze luchtlaag zorgt ervoor dat de AED geen weerstand (huidweefsel wordt gezien als een bepaalde weerstand) ziet en dus geen analyse kan doen. De meeste AED’s zullen hier melding (gesproken tekst) van maken waarna u alsnog het overtollige haar kunt verwijderen. Het is echter beter al meteen (ook al kost dit extra tijd) te zorgen dat overtollig haar weg wordt genomen.

Mijn vraag blijft onbeantwoord.

• stuur uw vraag naar faq@zorgtrainers.nl en wij reageren binnen 4 werkdagen.